مهمترین و پیچیده‌ترین قسمت در هر کسب و کار، فعالیت‌های مالی مربوط به آن است. مدیر مالی مسئولیت کل عملیات مالی را در یک مجموعه به عهده دارد و در نتیجه مدیر مالی از مهمترین افراد در هر شرکت به حساب می آید.
در این مقااله سعی داریم تا با وظایف مدیر مالی هر چه بیشتر آشنا شویم.
مدیر مالی کیست؟
یکی از مهمترین و پیچیده‌ترین قسمت در هر کسب و کار، فعالیت‌های مالی است. به بیان دیگر، مدیر مالی مسئولیت کل عملیات مالی را در یک مجموعه به عهده دارد. یکی از مهمترین وظایف مدیر مالی، همکاری با سایر بخش ها در زمینه مدیریت پروژه‌ها است. این همکاری شامل مدیریت بودجه، پیش‌بینی جریان‌های نقدی و هزینه‌های آینده، تصمیم‌های استراتژیک و… می‌باشد. یک مدیر مالی حرفه‌ای، با تجزیه و ساده کردن گزارش‌های پیچیده به همکاران خود کمک می‌کند تا درک بهتری از اعداد و ارقام داشته باشند. مدیران مالی به طور کلی بر سلامت مالی یک سازمان نظارت می‌کنند. آنها همچنین بر عملکردهای مهمی مانند نظارت بر جریان نقدی، میزان سودآوری، مدیریت هزینه‌ها و تولید اطلاعات دقیق مالی نظارت دارند.
وظایف مدیر مالی چیست؟
مدیرمالی از مهمترین افراد در هر شرکت به حساب می آید. از جمله وظایف مدیر مالی می‌توان به نحوه سرمایه‌گذاری، مدیریت بودجه و تحلیل ترازنامه برای کمک به تصمیم گیری در مورد محل تخصیص بودجه اشاره نمود. مسئولیت‌های یک مدیر مالی همچنین شامل نظارت بر پرسنل حسابداری، آموزش کارکنان در مورد مسائل مالی و تهیه اظهارنامه مالیاتی می‌باشد. انجام موثر این امور، مستلزم دانش گسترده حسابداری و مهارت‌های تحلیلی قوی است. در این مقاله قصد داریم با بیان وظایف مدیر مالی و اهمیت نقش او در یک سازمان، تصویر بهتر و دقیق‌تری از این شغل را برای شما ترسیم کنیم.
وظایف مدیر مالی
مدیران مالی دارای طیف گسترده‌ای از مسئولیت‌ها هستند. آنچه مدیران مالی انجام می‌دهند تا حد زیادی به نوع سازمان بستگی دارد. در یک کسب و کار کوچک، وظایف مدیر مالی شامل انجام کلیه امور مالی می‌باشد. در حالی که در یک شرکت بزرگ، مدیرمالی ممکن است در جنبه خاصی از امور مانند تهیه گزارشات یا مدیریت وجوه نقد تخصص بیشتری داشته باشد. برخی از وظایف مدیر مالی عبارتند از:
هماهنگی امور مالی یک شرکت مانند مدیریت بودجه، پیش‌بینی جریان‌های نقدی، هزینه‌های آینده و … .
تهیه گزارش‌های حسابداری مانند پیش بینی سود، هزینه‌ها، مطالبات، میزان نقدینگی و … .
تجزیه و تحلیل روند بازار و رقبا برای گسترش فرصت‌ها.
تمرکز بر به حداکثر رساندن منابع مالی برای سهامداران شرکت.
انجام مذاکرات مالی با بانک‌ها و سایر موسسات مالی.
تدوین برنامه بلند مدت تجاری براساس گزارشات حسابداری.
پیش بینی روندهای مالی آتی و اقدام بر اساس آن.
وظایف کلیدی یک مدیر مالی
فلسفه وجود مدیر مالی، پشتیبانی از تیم مدیریت اجرایی سازمان به واسطه دانش تخصصی و قدرت تصمیم‌گیری است. در ادامه با برخی از مسئولیت‌های حیاتی یک مدیر مالی آشنا خواهیم شد.
پیش بینی و برنامه ریزی
مدیر مالی باید از روندهای بازار آگاه بوده و بتواند تصویر درستی از آینده ترسیم کند. او همچنین باید با سایر مدیران تعامل داشته و برنامه‌های تجاری را به دقت تنظیم کند.
تامین نقدینگی
نقدینگی کافی برای رفع نیازهای یک کسب و کار ضروری است. حفظ نقدینگی از جمله وظایف مدیر مالی می‌باشد. یک شرکت می‌تواند سرمایه خود را از طریق سود سهام نیز تامین کند. حفظ نسبت بین حقوق صاحبان سهام و بدهی، بر عهده مدیرمالی است.
تخصیص اعتبار
ترکیب خوب از دارایی‌ها و تخصیص اعتبار، یک تصمیم حیاتی در زمینه امور مالی است که بر سایر فعالیت‌های مدیریتی تأثیر می‌گذارد. پس از جمع آوری وجوه از طریق مجاری مختلف، لازم است وجوه به درستی تخصیص داده شود. هنگام تخصیص وجوه، باید از منابع مالی به نحو مطلوب استفاده گردد. بنابراین تخصیص اعتبار درخصوص فعالیت‌های پیش رو در یک سازمان از دیگر وظایف مدیر مالی می‌باشد.
برنامه ریزی برای سود
سوددهی و برنامه ریزی بلند مدت برای آن، از جمله عوامل ضروری برای بقا هر سازمان است. سود از عوامل مختلفی از جمله قیمت گذاری، رقابت بین شرکت‌ها، مکانیسم عرضه و تقاضا و تغییر شرایط اقتصادی به دست می‌آید. بنابراین، مدیر مالی موفق وظیفه دارد هزینه فرصتی که می‌تواند نوسانات قابل توجهی در سود ایجاد کند را محاسبه نماید.
شناخت بازار سرمایه
درک روشن از بازار سرمایه یکی از اساسی‌ترین وظایف مدیر مالی است. به عنوان مثال، زمانی که اوراق بهادار در بورس معامله می‌شود، همیشه یک ریسک ذاتی به همراه دارد. مدیران مالی باید بتوانند قبل از هرگونه تصمیم برای سرمایه‌گذاری، این ریسک‌ها را محاسبه نموده و تا حد امکان کاهش دهند.
مدیریت ریسک
هر کسب و کاری در برابر خطرات آسیب پذیر می‌باشد. از بلایای طبیعی گرفته تا تغییر در نرخ بهره، عدم قطعیت در قیمت کالاها و سهام، نوسانات نرخ ارز و غیره، همگی خطراتی را برای یک کسب و کار به دنبال دارند. مقابله با این خطرات در قالب استفاده از بیمه یا پوشش ریسک امکان پذیر است. مدیر مالی مسئولیت مراقبت و مقابله با تمام ریسک های تجاری را به عهده دارد و باید ریسک ها را به طور موثر پوشش دهد.
مهارت های حیاتی مورد نیاز برای مدیر مالی
برای موفقیت در نقش یک مدیر مالی، به مهارت های ویژه‌ای نیاز است. حتی با داشتن مدرک و چندین سال تجربه در زمینه مالی، وجود این مهارت‌ها ضروری است:
حل مسئله
مدیران مالی با داشتن درک عمیق از اهداف مالی شرکت و با استفاده از قدرت حل مسئله در پی یافتن راه‌های موثر برای رسیدن به اهداف هستند. این راه‌حل ها باید دارای کمترین رسیک باشد. یافتن راه‌حل و اجرای صحیح آن یک مهارت ضروری به شمار می‌رود.
تحلیل ذهنی
یک مدیر مالی موفق به منظور برنامه ریزی بهتر، پیش بینی سود و زیان، تهیه پیش نویس قراردادها و … باید از قدرت تحلیل ذهنی بالایی برخوردار باشد.
قدرت رهبری
مدیر مالی به عنوان پایه و اساس تیم مالی، مسئولیت هدایت تیم و اعطای وظایف را بر عهده دارد. قدرت رهبری بالا موجب افزایش اعتماد به نفس و استفاده از توانایی‌ها در افزایش بهره وری و پیشرفت سازمان می‌شود.
مهارت‌های ارتباطی
مدیران مالی با مهارت ارتباطی خود می‌توانند ارتباط کلامی قوی با سایر مدیران و همکاران خود داشته باشند. این مهارت به منظور انتقال اطلاعات و تحلیل‌های پیچیده به دیگران حیاتی است.
توجه به جزئیات
توجه به جزئیات هنگام مواجه با اعداد و ارقام، بررسی هزینه‌ها و میزان سود و زیان، بدون شک از مهارت‌های ضروری برای مدیران مالی به شمار می‌رود.
مهارت‌های ریاضی
مدیران مالی با اعداد و ارقام بزرگی سروکار دارند. وجود مهارت در زمینه ریاضی و آمار به مدیران در تهیه گزارشات مالی و تجزیه و تحلیل آنها ضروری است.
آگاهی از قوانین دنیای تجارت
هنگام نوشتن قراردادهای تجاری، مدیران مالی باید از قوانین و مقررات داخلی و همچنین بین المللی مطلع باشند تا بتوانند بر اساس آن بهترین شرایط برای همکاری و کسب درآمد را فراهم کنند.
مدیریت زمان
یکی از عوامل مهم در انجام پروژه‌های مالی، توجه به مهلت ها و زمان تعیین شده برای اتمام پروژه است. یکی از وظایف مدیرمالی اولویت بندی کارها می‌باشد. آنها بهتر از هرکسی می‌دانند که چه کاری در چه زمانی و در چه مسیری باید انجام گردد.
سازماندهی و آشنایی به فناوری های روز
سروکار داشتن با اسناد مالی، شیت‌‌های فراوان، قراردادها و … نیازمند توانایی سازماندهی داده‌ها و اطلاعات می‌باشد. از طرفی با پیشرفت تکنولوژی، داشتن دانش فنی بالا به مدیران مالی کمک می‌کند تا با تحولات همگام شده و از نرم افزارهای مختلف برای موفقیت خود استفاده کنند.
نقش مدیر مالی
مدیر کنترل کننده: یکی از وظایف مدیر مالی تهیه صورت های مالیسازمان از قبیل صورت سود و زیان، ترازنامه و غیره بوده که نتایج آنها نقش کنترل و هدایت کنندگی را بر سایر فعالیت‌های سازمان دارد.
مدیر خزانه داری: یکی از مهم ترین مسئولیت‌های مدیر مالی برنامه ریزی برای بودجه می‌باشد. با هدایت و نظارت مدیر مالی، سازمان برای رسیدن به اهداف خود از این بودجه استفاده می‌کند.
مدیر اعتبارات: اختصاص اعتبار به فعالیت‌های تجاری سازمان و مدیریت آن بر عهده مدیرمالی می‌باشد.
مدیر نقدینگی: تامین جریان نقدینگی به منظور سرمایه‌گذاری و نظارت بر نحوه سرمایه‌گذاری از نقش‌های مهم مدیر مالی محسوب می‌شود.
مدیر ریسک: کنترل و محدود کردن ریسک‌های مالی با استفاده از استراتژی های موجود نیز به عهده مدیر مالی خواهد بود.
مدیرمالی موفق!
شغل مدیریت مالی در دسته شغل‌های پر چالش و بسیار ارزشمند قرار می‌گیرد. داشتن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد در زمینه حسابداری، مدیریت مالی یا اقتصاد از نیازهای اولیه این شغل محسوب می‌شود. یک مدیرمالی موفق برای حفظ و افزایش سرمایه تلاش می‌کند و باید از توانایی مدیریت، قدرت تصمیم گیری و ارائه استراتژی صحیح برخوردار باشد چرا که بقای سازمان در گرو دانش، تخصص و هنر مدیریت مدیر مالی است!
