حسابداری

در این مقاله میخوانیم : 

• تعریف حسابداری به زبان ساده
• مروری کوتاه بر تاریخچه حسابداری
• مهارت‌های مورد نیاز حسابدار
• فرمول معادله حسابداری
• فرصت های کاری برای دانش آموختگان رشته حسابداری
• آشنایی بیشتر با شاخه ها و گرایش های حسابداری
• جایگاه نرم افزارهای حسابداری در دنیای حسابداری امروز
• بررسی انواع نرم افزارهای حسابداری موجود در بازار

تعریف حسابداری به زبان ساده

برای آشنایی با هر مبحثی نیاز است که در ابتدا یک تعریف کلی از آن را بدانیم. حسابداری نیز از این قاعده مستثنی نیست و با توجه به اهمیت آن در دنیای کسب و کار امروز، آشنایی با حسابداری و تعریف دقیق آن به ویژه برای صاحبان مشاغل و افرادی که تمایل دارند در این حوزه تحصیل کرده و مشغول به کار شوند، لازم است.برای حسابداری می توان تعاریف متعددی بیان کرد که مهم ترین نکته در تعریف آن ضرورت در نظر گرفتن سمت کاری حسابدار برای تمامی مشاغل است. زیرا امروزه بدون حسابداری اصولی و حرفه ای امکان موفقیت کسب و کار و رشد هرچه بیشتر در حوزه فعالیت غیرممکن می‌شود.

حسابداری شامل تمام فرآیندهای ثبت امور مالی مرتبط به کسب و کار است. می توان حسابداری را سیستمی تعریف کرد که در آن جمع آوری و طبقه بندی، ثبت و خلاصه کردن اطلاعات و در نهایت تهیه گزارش های مالی در قالب شکل و مدل های خاص انجام می شود.

ثبت اطلاعات : اولین و اصلی ترین عملکردی که برای حسابداری تعریف می شود، ثبت معاملات مختلفی است که در شرکت انجام می شود.

خلاصه کردن اطلاعات : نتیجه معاملات ثبت شده در شرکت، داده های خامی است که اهمیت چندانی ندارند و به همین دلیل نمی توان از آنها برای تصمیم گیری های مهم بهره برد. برای ارزشمند کردن این داده ها، حسابدار آنها را پس از تحلیل در دسته بندی های مخصوص ثبت می کند.

تهیه گزارش : صاحبان یک کسب و کار و سهامداران آن تنها از طریق گزارش های مختلف می توانند از وضعیت کسب و کار و هر آنچه در آن اتفاق افتاده است آگاهی یابند. بنابراین یک حسابدار باید گزارش های مالی مختلفی را در بازه های زمانی تعیین شده و به ویژه در پایان سال به تصمیم گیرندگان ارائه دهد.

تجزیه و تحلیل اطلاعات : در حسابداری ثبت جریان های مالی و ارائه گزارش های مختلف به تنهایی معنایی ندارد. در کنار این ها، حسابدار باید قدرت تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از گزارش های مالی مختلف را داشته باشد تا بتواند از طریق تحلیل اطلاعات، نحوه عملکرد شرکت در بازه زمانی مشخص را تعیین و در تصمیم گیری بهتر برای رسیدن به اهداف سازمانی به مدیریت کمک نماید.

اطلاعات جمع آوری شده در حسابداری علاوه بر اینکه در اختیار مدیران سازمان برای تصمیم گیری برنامه های آتی قرار می گیرد، باید به ذی نفعان برون سازمانی و مقامات مالیاتی نیز ارائه شود.

تعریف ساده ای از حسابداری

اغلب گزارشات حاصل از حسابداری در قالب صورت های مالی و در بازه های زمانی حداکثر یک ساله تهیه و ارائه می شوند. این گزارشات خلاصه ای از معاملات مالی سازمان در طول دوره مالی، عملکرد سازمان، وضعیت مالی و جریانات نقدی آن را نشان می دهد. بنابراین حسابداری با اعداد و ارقام مالی یک سازمان یا شرکت در ارتباط است و به همین دلیل کسی که مسئولیت حسابداری را برعهده می گیرد باید در کنار علاقه به مباحث ریاضی، توانایی تجزیه و تحلیل منطقی حساب ها و جریان مالی را داشته باشد.

مروری کوتاه بر تاریخچه حسابداری

جالب است بدانید در اولین نوشته های کشف شده از دوران باستان، گزارش های مالیاتی ثبت شده بر لوح های سفالی از مصر و بین النهرین وجود دارد که قدمت آن به 3300 تا 2000 سال پیش از میلاد مسیح برمی گردد. بنابراین می توان ادعا کرد حسابداری در زندگی بشر قدمتی دیرین دارد. از نظر بسیاری بحث حسابداری به روش اصولی و نوین به سال 1494 میلادی برمی گردد؛ آن زمان که لوکا پاچیولی محقق و استاد ریاضی ایتالیایی کتاب summa را منتشر کرد. یکی از فصل های این کتاب به حسابداری اختصاص داده شده که در آن نویسنده برای اولین بار واژه “سیستم حسابداری دوطرفه” را به عنوان روش ونیزی توصیف می کند.

شاید به همین دلیل است که پاچیولی را با عنوان پدر حسابداری مدرن معرفی می کنند.همانطور که می دانید سیستم حسابداری دوطرفه یک حساب دفتری است که شامل ثبت در ستون بدهکار و ستون بستانکار برای معاملات است. وی برای اولین بار در کتاب خود در فصل حسابداری به تعریف واژه ترازنامه و توضیح این نکته که در یک حساب باید اعتبار در سمت راست و بدهی در سمت چپ قرار بگیرد را بیان کرده است.

اگر تا حدودی با حسابداری آشنا باشید حتما اصطلاحات دارایی، بدهی، درآمد، حقوق صاحبان سهام و حساب‌های مربوط به هزینه‌ها را شنیده‌اید و می‌دانید که از مهم ترین مباحث در حسابداری هستند. پاچیولی در کتاب خود این موارد را در ترازنامه جایگذاری کرد و نگهداری این گونه اسناد را در ترازنامه مفید اعلام کرد.

حسابداری به مرور زمان به دلیل اهمیت زیاد و تاثیر چشمگیری که بر عملکرد کسب و کارها دارد شاهد تغییر و تحولاتی بوده است. پیشرفت تکنولوژی به حسابداری نیز راه پیدا کرده و با هدف بهبود دقت و سرعت ثبت اسناد مالی نرم افزارهای مختلف حسابداری طراحی شدند که بسیار مورد توجه جامعه حسابداران قرار گرفتند.

در این بین شرکت های  حسابداری  به دلیل استفاده از نیروی متخصص و دارا بودن ویژگی هایی چون کاهش خطای انسانی در ثبت جریان های مالی مختلف، امکان ردیابی و ضبط فعالیت های مشتریان خود، افزایش امنیت در نگهداری داده های مالی شرکت ها، ارائه گزارش های مالی دقیق و مختلف و برآورده کردن بسیاری از نیازهای مدیران محبوبیت ویژه ای را کسب کرده اند.

لازم به ذکر است با وجود تغییرات و پیشرفت های گسترده در زمینه های اجتماعی و اقتصادی، همچنان اصول حسابداری دوطرفه که توسط پاچیولی ارائه شد، بدون تغییر باقی مانده و حسابداران از آن استفاده می کنند. این عدم تغییر و ثبات در حسابداری با وجود گذشت زمانی طولانی از معرفی آن، از ساده بودن اصول، انعطاف پذیری و قابلیت ثبت و انتقال و حتی گزارش اطلاعات مالی سرچشمه می‌گیرد.

با رشته حسابداری بیشتر آشنا شویم

حسابداری یکی از رشته‌های پرطرفدار جامعه امروز است. شاید یکی از دلایل استقبال از رشته حسابداری درآمد نسبتا بالایی است که یک متخصص در اصول حسابداری می‌تواند به دست آورد. اما باید اشاره کنیم که موفقیت در این رشته تحصیلی مانند هر رشته دیگری به مقدمات و توانایی‌های به خصوصی نیاز دارد.

همان طور که در بخش تعریف حسابداری بیان شد، یک حسابدار مسئولیت ثبت و مدیریت جریان های مالی کسب و کار را برعهده دارد. با توجه به اهمیت موضوع مالی برای هر شرکت و ادامه فعالیت آن به شرط کنترل دقیق جریان مالی، حسابدار باید فردی متعهد و مسئولیت پذیر باشد. در کنار تعهد، لازم است حسابدار از ذهنی منطقی با قدرت تحلیل بالا برخوردار باشد. زیرا وظیفه ارزیابی فعالیت های اقتصادی شرکت از نظر سودآور بودن، تعیین شرایط و نحوه بهینه و اصولی پرداختی های شرکت، شرایط سرمایه گذاری در زمینه های مختلف بر عهده حسابدار است.

لازم است بدانید حسابداری به منزله قلب یک کسب و کار معرفی شده است. زیرا گزارشات ارائه شده توسط بخش حسابداری یک شرکت نشان دهنده چگونگی عملکرد آن شرکت در زمینه فعالیت های خود است؛ و داده‌های مرتبط با سود و زیان، هزینه و درآمد، میزان بدهی‌ها و دیگر اطلاعات مالی میزان موفقیت شرکت در دستیابی به اهداف تعیین شده برای دوره مشخص را گزارش می‌دهد.

شاید رشته حسابداری برای برخی رشته‌ای سخت به نظر برسد. زیرا لازمه انجام امور حسابداری، نشستن بر روی صندلی برای ساعت های متمادی و سر و کار داشتن با اعداد و ارقام مختلف و گاه بسیار سنگین و ثبت تمام رویدادهای مالی در نرم افزار حسابداری است. بنابراین توصیه می کنیم اگر واقعا به اعداد و ارقام و امور حسابداری علاقه دارید به سمت تحصیل در این رشته بروید. رشته حسابداری مستلزم دقت بسیار بالا در ردیابی هزینه‌های مختلف و ثبت درست آنها در دفاتر حسابداری است. زیرا کوچکترین اشتباه در ثبت اسناد مالی مختلف می‌تواند هزینه های بسیار سنگینی را به آن شرکت تحمیل کند.

میزان مسئولیت و سختی کار در رشته حسابداری به سطح فعالیت شرکت و اندازه آن نیز بستگی دارد. هرچه یک شرکت در زمینه فعالیت خود رشد و پیشرفت بیشتری داشته باشد، به تعداد کارکنان بیشتر، واحدها و بخش های متنوع تر و نیز فرآیندهای مالی گسترده تری نیاز دارد. بسته به اندازه شرکت ممکن است بخش حسابداری به چندین حسابدار نیاز داشته باشد که در این صورت مدیر مالی و حسابرس نیز در سمت های لازم برای بخش حسابداری تعریف می شوند.

مهارت‌های مورد نیاز حسابدار

حسابداری مسئولیت‌‎ها و وظایف بسیار زیادی را شامل می‌شود. حسابداری چیست؟ حسابداران توجه بسیار زیادی به جزئیات امور می‌کنند و مهارت‌های مالی قوی دارند. یک حسابدار حرفه‌ای باید در تهیه اظهارنامه مالیاتی، تحقیق درباره کلاهبرداری‌های مالی و سایر مسائل حسابداری تبحر داشته باشد. برای موفق بودن در این زمینه باید با مهارت‌های حسابداری آشنا بوده تا بتوانید وظایف خود را به‌خوبی انجام دهید. در ادامه به مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز حسابدار اشاره می‌کنیم؛ اولین مهارت مورد نیاز یک حسابدار آشنا بودن با برنامه اکسل است.

یک حسابدار باید به‌ طور نسبی با برنامه اکسل اشنایی داشته باشد تا بتواند حساب و کتاب‌ها و کارهای امور مالی را با استفاده از این نرم افزار انجام دهد. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ارائه نرم افزارهای حسابداری مختلف از طرف شرکت‌های متعدد نیاز به استفاده از نرم افزار اکسل کمتر احساس می‌شود. با تهیه یک نرم افزار حسابداری به‌راحتی تمامی امور مربوط به امور مالی و کارکنان یک شرکت را می‌توان مدیریت کرد. نرم افزار حسابداری پارمیس در این زمینه توانسته بسیار موفق عمل کند و محبوبیت بسیار بالای در بین حسابداران محترم و صاحبان کسب و کارها را دارد.

دومین مهارتی که یک حسابدار باید دارا باشد؛ مهارت ارتباطی است. باید بگوییم یک حسابدار باید بتواند با استفاده از مهارت ارتباطی و کلامی مناسب، با سایر همکاران و کارکنان ارتباط برقرار کند. ممکن است سایر همکاران به اندازه یک حساب با اعداد و ارقام سرکار نداشته باشند و با شرایط مالی کار آشنا نباشند. این وظیفه حسابدار است که بتواند با حوصله و برگزاری جلسات حضوری در صورت نیاز یا ایمیل و تلفنی سایرین را در مورد مسائل مالی آگاه نموده تا دچار هیچ‌گونه ابهامی در مورد مسائل مالی برای کارکنان باقی نماند.

لازم است بدانید سومین مهارت یک حسابدار مهارت تحلیلی است. یک حسابدار باید توانایی تجزیه و تحلیل داده‌های مالی را داشته باشد. یک حسابدار باید بتواند با استفاده تحلیل‌های عینی که انجام می‌دهد، چالش‌های مالی پیش روی سازمان یا شرکت را از بین ببرد.

مهارت بعدی که برای یک حسابدار لازم است؛ مهارت مدیریت زمان است. حسابداران باید بتوانند با مدیریت زمانی مناسبی که انجام می‌دهند، تمامی کارها را طبق زمان‌بندی مناسب پیش ببرند. بسیاری از حسابداران برای چند مرکز مختلف کار می‌کنند. باید بتوانند کار تمامی مراکز را به‌موقع و با کیفیت بالا انجام دهند.

مهارت بعدی یک حسابدار توجه داشتن به جزییات امور است. حسابداران برای اینکه بتوانند اطلاعات دقیق و منظمی را نگه دارند، باید بتوانند توجه زیادی به جزئیات امور مالی داشته باشند. با مقدار داده‌های مالی که باید تجزیه و تحلیل شود، اشتباه کردند و از انتظار نیست. با این وجود؛ خطاهای ساده‌، می‌توانند به مشکلات بسیار بزرگتری مبدل شوند.

دانش کار کردن با نرم افزارهای حسابداری نیز از دیگر مهارت‌هایی است که یک حسابدار باید دارار باشد. حسابداران محترم امروزه با در اختیار داشتن جدیدترین تکنولوژی‌ها در زمینه نرم افزارهای حسابداری باید بتوانند در این راستا گام بردارند. با تسلط داشتن یک حسابدار در استفاده از نرم افزارهای حسابداری می‌تواند به یک حسابدار حرفه‌ای مبدل شوند.

مسئولیت‌های حسابدار

از مسئولیت‌های حسابدار این است که از درست و قانونی بودن همه معاملات اطمینان حاصل کند. حسابدار باید اطمینان داشته باشد که معاملات انجام شده بر طبق قوانین سازمان مالیاتی و حسابرسی کشور هستند. ممکن است یک حسابدار برای تهیه اظهارنامه مالیاتی یک مرکز به‌طور قراردادی یا خصوصی به‌عنوان مشاور با یک شرکت یا مرکزی همکاری کند. از دیگر مسئولیت‌های یک حسابدار می‌توان به تهیه و بررسی هزینه‌ها، درآمد، فاکتور، سود و زیان، گزارش‌های ماهانه حسابداری و سایر اسناد حسابداری اشاره کرد. تجزیه و تحلیل و جمع‌آوری اطلاعات مالی برای تهیه گزارش اظهارنامه مالیاتی، تعامل با حسابرسان داخلی و خارجی از دیگر مسئولیت‌های یک حسابدار است که در این بخش به آنها اشاره کردیم.

شرح وظایف روزانه یک حسابدار

مبحث حسابداری در فرآیندهای مالی یک کسب و کار تاثیر بسزائی دارند. اگر می خواهید بدانید  باید وظلایف حسابدار را به خوبی بشناسید و با آن واقف باشید. کارها و وظایف یک حسابدار با توجه به کوچک و بزرگ بودن یک کسب و کار تغییر می‌کند و ممکن است که با توجه به شرایط کاری هر شرکت ممکن است در طول یک روز مسولیت‌های متفاوتی را داشته باشند. حسابداران از طریق برنامه‌ریزی‌های مالی دقیقی که انجام می‌دهند، سبب رشد و ارتقا کسب و کارها می‌شوند. برای موفقیت مالی روز افزون هر شغلی داشتن یک برنامه‌ریزی درست روزانه توسط حسابدار می‌تواند خیلی بهتر عمل کند.

شرح وظایف سالانه یک حسابدار

حسابداران علاوه بر اینکه یک سری وظایف روزانه را باید انجام دهند. برای موفقیت در مسائل مالی یک کسب و کار انجام دادن یک سری وظایف سالیانه نیز بسیار مهم و ضروری است. که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

• ارسال اظهارنامه ارزش افزوده
• ارسال لیست بیمه و مالیات حقوق
• صورت معاملات فصلی
• تهیه صورت‌های مالی
• تهیه اظهارنامه‌های مالیاتی